Algemene informatie
Meer algemene informatie over behandelingen met radiotherapie vindt u bij Radiotherapie Veelgestelde vragen en bijwerkingen. Algemeen.
Bijwerkingen bij bestraling in het hoofd-halsgebied
Vermoeidheid is een bijwerking die regelmatig voorkomt. We raden u aan om zolang dat mogelijk is uw normale dagritme aan te houden en uw conditie op peil te houden. Het ontstaan van andere bijwerkingen hangt af van de plaats van het bestralingsgebied. Bijwerkingen vinden meestal plaats op de plekken waar u wordt bestraald. Deze bijwerkingen ontstaan in de loop van de bestralingsperiode en verdwijnen meestal geleidelijk 2 tot 5 weken na de laatste bestraling. De radiotherapeut bespreekt met u hoe u het best kunt omgaan met de bijwerkingen en schrijft soms medicijnen voor om de klachten te verminderen.
Acute bijwerkingen
Mogelijke bijwerkingen tijdens de bestralingsperiode
Deze bijwerkingen kunnen in de loop van de bestralingsperiode ontstaan. Vanaf 4 tot 8 weken na de laatste bestraling verdwijnen deze bijwerkingen meestal geleidelijk.Huidreacties
- Rode, branderige huid die aan het eind van de bestraling kapot kan gaan.
- Haarverlies in het gebied waar u wordt bestraald.
- Pijnlijke mond.
- Pijn bij het slikken.
- Smaak- en reukverlies.
- Verandering van voedingspatroon waardoor mogelijk gewichtsverlies ontstaat. U kunt hiervoor naar een diëtist.
- Droge mond.
- Taaier slijm.
- Slikklachten.
Gehoorklachten
Late bijwerkingen
Mogelijke bijwerkingen vanaf enkele maanden na de bestralingsperiode
Sommige bijwerkingen kunnen vele maanden tot jaren aanhouden. De radiotherapeut bespreekt met u hoe u het best kunt omgaan met de bijwerkingen en schrijft soms medicijnen voor om de klachten te verminderen.Huidreacties
- Stugge huid.
- Kleurverandering van de bestraalde huid.
- Haarverlies in het gebied waar u bestraald bent kan blijvend zijn.
- Droge mond.
- Taaier slijm.
- Slikklachten.
- Smaak- en reukvermindering.
- Verhoogde kans op gaatjes in de tanden.
Tragere werking van de schildklier (wordt in de gaten gehouden door bloed te prikken)
Oedeem en stijve spieren in de hals
Veelgestelde vragen
Waarom moet ik van tevoren naar de mondhygiënist en/of tandarts?
Het is belangrijk om vóór de start van de bestraling zeker te weten dat u geen gaatjes of infecties heeft die tijdens de bestraling voor problemen kunnen zorgen. Van de mondhygiënist krijgt u advies over mondverzorging tijdens en na de bestraling.
Waarom krijg ik een fluorbehandeling?
Door de bestraling van de grote speekselklieren kan de hoeveelheid speeksel verminderen en de samenstelling veranderen. Daardoor wordt de kans op gaatjes in het gebit groter. De fluorbehandeling beschermt uw gebit tegen gaatjes.
Waarom krijg ik van tevoren een MRI of PET scan in bestralingshouding?
Sommige tumoren zijn beter zichtbaar op een MRI of PET scan. Hierdoor kunnen we het bestralingsgebied nauwkeuriger bepalen en intekenen.
Waarom krijg ik een bestralingsmasker?
Met het masker op kunnen wij de apparatuur heel nauwkeurig instellen en ligt u tijdens de bestraling in de juiste houding. Het bestralingsmasker maken we in de mouldroom, dat is de ruimte waar we hulpmiddelen maken voor patiënten.
Ik heb een baard, moet ik me scheren voor de bestraling?
Het is belangrijk dat u uw baard afscheert vóór de eerste afspraak bij de mouldroom, waar we het bestralingsmasker maken. Tijdens de bestralingsperiode mag u zich alleen elektrisch scheren.
Vallen mijn haren uit door de bestraling?
Ja, uw haar valt uit op de plekken waar bestraald wordt. Meestal begint het haar 3 weken na de start van de bestraling uit te vallen. Het herstel van de haargroei kan tot een paar maanden duren. Afhankelijk van de stralingsdosis komt het haar in sommige gebieden niet meer terug of wordt het dunner dan voorheen.
Waarom krijg ik bijvoeding?
Als u door slikklachten moeilijker kunt eten en hierdoor teveel gewicht verliest, schrijft de diëtist extra voeding voor. Vaak kan dit door middel van pakjes vloeibare bijvoeding, maar soms is het nodig om ook een voedingssonde te plaatsen.
Hoe verzorg ik mijn huid tijdens de bestralingsperiode?
Als de huid intact is, mag u het dun insmeren met een crème die u al gebruikt. Tenzij de radiotherapeut anders adviseert. Door de huid in te smeren kunt u een bestralingsreactie van de huid niet voorkomen, maar het kan wel prettig aanvoelen. Als de huid erg geïrriteerd is, of kapot gaat, schrijft de radiotherapeut een zalf voor.
Moet ik stoppen met roken?
Roken kan de effectiviteit van de bestralingsbehandeling nadelig beïnvloeden en bovendien meer bijwerkingen veroorzaken. Stoppen met roken is dan ook een zeer dringend advies. Vraag uw huisarts om hulp en kijk op de websites SineFuma en op rokeninfo.nl van het Trimbos-instituut. Hier kunt ook een folder downloaden over stoppen met roken.
Mag ik alcohol drinken?
Alcohol kan extra irritatie aan het slijmvliesweefsel veroorzaken. Als u niet meer dan 2 glazen alcohol per dag drinkt, zal dit het effect van de bestralingsbehandeling niet nadelig beïnvloeden.
Het is belangrijk om vóór de start van de bestraling zeker te weten dat u geen gaatjes of infecties heeft die tijdens de bestraling voor problemen kunnen zorgen. Van de mondhygiënist krijgt u advies over mondverzorging tijdens en na de bestraling.
Waarom krijg ik een fluorbehandeling?
Door de bestraling van de grote speekselklieren kan de hoeveelheid speeksel verminderen en de samenstelling veranderen. Daardoor wordt de kans op gaatjes in het gebit groter. De fluorbehandeling beschermt uw gebit tegen gaatjes.
Waarom krijg ik van tevoren een MRI of PET scan in bestralingshouding?
Sommige tumoren zijn beter zichtbaar op een MRI of PET scan. Hierdoor kunnen we het bestralingsgebied nauwkeuriger bepalen en intekenen.
Waarom krijg ik een bestralingsmasker?
Met het masker op kunnen wij de apparatuur heel nauwkeurig instellen en ligt u tijdens de bestraling in de juiste houding. Het bestralingsmasker maken we in de mouldroom, dat is de ruimte waar we hulpmiddelen maken voor patiënten.
Ik heb een baard, moet ik me scheren voor de bestraling?
Het is belangrijk dat u uw baard afscheert vóór de eerste afspraak bij de mouldroom, waar we het bestralingsmasker maken. Tijdens de bestralingsperiode mag u zich alleen elektrisch scheren.
Vallen mijn haren uit door de bestraling?
Ja, uw haar valt uit op de plekken waar bestraald wordt. Meestal begint het haar 3 weken na de start van de bestraling uit te vallen. Het herstel van de haargroei kan tot een paar maanden duren. Afhankelijk van de stralingsdosis komt het haar in sommige gebieden niet meer terug of wordt het dunner dan voorheen.
Waarom krijg ik bijvoeding?
Als u door slikklachten moeilijker kunt eten en hierdoor teveel gewicht verliest, schrijft de diëtist extra voeding voor. Vaak kan dit door middel van pakjes vloeibare bijvoeding, maar soms is het nodig om ook een voedingssonde te plaatsen.
Hoe verzorg ik mijn huid tijdens de bestralingsperiode?
Als de huid intact is, mag u het dun insmeren met een crème die u al gebruikt. Tenzij de radiotherapeut anders adviseert. Door de huid in te smeren kunt u een bestralingsreactie van de huid niet voorkomen, maar het kan wel prettig aanvoelen. Als de huid erg geïrriteerd is, of kapot gaat, schrijft de radiotherapeut een zalf voor.
Moet ik stoppen met roken?
Roken kan de effectiviteit van de bestralingsbehandeling nadelig beïnvloeden en bovendien meer bijwerkingen veroorzaken. Stoppen met roken is dan ook een zeer dringend advies. Vraag uw huisarts om hulp en kijk op de websites SineFuma en op rokeninfo.nl van het Trimbos-instituut. Hier kunt ook een folder downloaden over stoppen met roken.
Mag ik alcohol drinken?
Alcohol kan extra irritatie aan het slijmvliesweefsel veroorzaken. Als u niet meer dan 2 glazen alcohol per dag drinkt, zal dit het effect van de bestralingsbehandeling niet nadelig beïnvloeden.
Heeft u nog vragen?
Bent u bij ons onder behandeling en heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen over bijwerkingen, over de bestralingsbehandeling of medische vragen? Neem dan contact op met het secretariaat van uw behandelende radiotherapeut.
Tijdens uw bezoek aan onze afdeling kunt u de vragen ook stellen aan uw behandelend arts, de verpleegkundige of de radiotherapeutisch laborant.
Tijdens uw bezoek aan onze afdeling kunt u de vragen ook stellen aan uw behandelend arts, de verpleegkundige of de radiotherapeutisch laborant.
Meer informatie
Patiëntinformatiecentrum Oncologie (PATIO)
Het patiëntinformatiecentrum is er voor iedereen die met kanker te maken krijgt, als patiënt of naaste. Het informatiecentrum bevindt zich aan de Zimmermanweg en is geopend van maandag t/m vrijdag van 8.00 - 16.30 uur. Telefoon: (010) 704 12 02. Mail: patio@erasmusmc.nl Voor alle mogelijkheden en activiteiten: www.erasmusmc.nl/kankerinstituut/patio. Kijkt u ook eens naar het ervaringsverhaal van Joris:Contact
De afdeling radiotherapie is bereikbaar via onderstaande telefoonnummers:
Tijdens kantooruren:
Tijdens kantooruren:
- (010) 704 13 14 (algemeen secretariaat radiotherapie)
- (010) 704 15 38 (patiëntenplanning radiotherapie)
- (010) 704 0 704
