Naar topnavigatiemenu Naar hoofdnavigatiemenu Naar hoofdinhoud
Patiëntenfolder

Provocatietest

met een voedingsmiddel of een geneesmiddel

Bij een provocatietest krijgt u in een aantal stappen in toenemende mate iets te eten of drinken of een toenemende dosis van een geneesmiddel.

Download PDF

Over dit onderzoek

Wat we gaan doen

U krijgt een provocatietest met een voedingsmiddel of een geneesmiddel. Dit gebeurt in het ziekenhuis en onder begeleiding.

Wat is het doel?

Het doel van de test kan zijn:
  • Bepalen of u allergisch bent voor een verdacht geneesmiddel of voedingsmiddel wanneer de behandelend arts dit onvoldoende kan opmaken uit uw verhaal en huidtesten.
  • Vaststellen of u intolerant of allergisch bent voor een geneesmiddel of voedingsmiddel.
  • Een schatting maken van de kleinste hoeveelheid van het voedingsmiddel waarop u kunt reageren.
  • Vaststellen of u over een allergie bent heen gegroeid.
  • Een veilig alternatief geneesmiddel vinden.
  • Anders: ......................................................................

Duur van de provocatie

Een provocatietest bestaat altijd uit een aantal stappen, meestal tussen de 3 en 8. Met elke stap krijgt u een grotere hoeveelheid van een geneesmiddel toegediend of te eten van het voedingsmiddel. Tussen de stappen zit afhankelijk wat is afgesproken een half uur tot een uur. Na de laatste stap wordt u in alle gevallen nog een uur tot twee uur geobserveerd. In een uitzonderlijk geval soms langer. Als u klachten krijgt en de provocatie wordt afgebroken, dan mag u de polikliniek pas verlaten als u geen of geringe klachten heeft.

U moet er vanuit gaan dat de provocatie minimaal 4 uur duurt.

Soorten provocatie

Er zijn twee soorten provocaties: een open provocatie en een dubbelblinde provocatie.

Open
Bij een open provocatie krijgt u het verdachte voedingsmiddel duidelijk zichtbaar te eten of te drinken of het geneesmiddel toegediend.

Dubbelblind met voedsel
Bij een dubbelblinde voedselprovocatie krijgt u:
  • Eén keer het voedingsmiddel te eten of te drinken terwijl dit verstopt is in een koek of drank.
  • De andere dag krijgt u krijgt u dezelfde koek of drank zonder het voedingsmiddel (= placebo dag).
De koek of drank is zo bereid dat u niet het verschil kunt merken tussen de koek of drank met en de koek of drank zonder het te provoceren voedingsmiddel.

Dubbelblind met geneesmiddel

Bij een dubbelblinde provocatie met een geneesmiddel is het geneesmiddel meestal verborgen in een capsule. Of u krijgt eenmaal een injectie met water en eenmaal een injectie met het geneesmiddel zonder dat dit zichtbaar is. Noch u noch de arts weet wat u op een van beide dagen krijgt toegediend. Pas als beide dagen voorbij zijn, wordt u verteld op welke dag u wat kreeg toegediend.

We doen een dubbelblinde provocatie omdat bekend is dat er ook klachten kunnen optreden zonder dat iemand het verdachte geneesmiddel of voedingsmiddel krijgt. Als u op beide dagen dezelfde klachten krijgt of op de dag dat u het verdachte stof niet krijgt, dan is het aannemelijk dat die klachten niet het gevolg zijn van een allergie voor het voedingsmiddel of geneesmiddel.


Verloop van de provocatie


Tussen de verschillende stappen van de provocatie neemt u plaats in de wachtruimte. In de wachtruimte is altijd iemand aanwezig die u in de gaten houdt. Als u klachten krijgt tijdens de provocatie meldt u dit dan meteen. Niet elke klacht heeft te maken met een allergische reactie. Daarom krijgt u soms het advies om nog een stap verder te gaan of een stap te herhalen ondanks dat u klachten krijgt. De persoon die u begeleidt tijdens de provocatie beslist vervolgens of de provocatie gestopt moet worden of adviseert u om nog een stap verder te gaan. In geval van een ernstige reactie zijn alle middelen aanwezig om u snel en deskundig te kunnen behandelen.

De uitslag

Na de provocatie krijgt u altijd een afspraak met degene die de provocatie heeft aangevraagd om de uitslag te bespreken.

Wel allergisch
Mocht de uitslag zijn dat u allergisch bent dan zal het advies meestal zijn dat u het betreffende geneesmiddel of voedingsmiddel dient te vermijden. Als vermijden van een voedingsmiddelen lastig is dan kan uitleg gegeven worden hoe etiketten gelezen kunnen worden en u kunt eventueel verwezen worden naar een diëtist voor adviezen. Uitgelegd kan worden wat u kunt doen als u per ongeluk toch het voedingsmiddel binnen krijgt en indien nodig krijgt u een adrenaline pen. Als het vermijden van een geneesmiddel lastig is, dan kan op zoek gegaan worden naar alternatieven.

Niet allergisch
Mocht u niet allergisch zijn dan wordt het voedingsmiddel of geneesmiddel weer vrij gegeven voor gebruik. Mocht u angst houden voor een reactie thuis bij inname van voeding wat u lang heeft vermeden, dan zijn er zogenaamde thuisintroductie schema's waarin staat hoe u het voedingsmiddel stapsgewijs thuis kan introduceren.

Afspraak provocatietest


Op ...................................................... werd een open / dubbelblinde provocatie test geadviseerd met

……….......................... door uw behandelend arts:…………………………………………………………..

  • De provocatie vindt plaats op de polikliniek allergologie. U wordt verzocht zelf de afspraak te maken voor de provocatie. U kunt hiervoor bellen met de polikliniek allergologie.

  • De provocatie vindt plaats op het dagbehandelcentrum. U krijgt van het dagbehandelcentrum een afspraak toegestuurd.
NB Bent u ziek of bent u om andere redenen verhinderd, neemt u dan contact op met de polikliniek allergologie.

Wanneer heeft u de provocaties?

Noteer hier de data en tijden:

· Datum en tijd eerste provocatie:………………………………………………………………..

· Datum en tijd tweede provocatie:……………………………………………………………….

Bent u verhinderd of bent u kort voor de provocatie test ziek, geeft u dit dan zo snel mogelijk door aan de polikliniek allergologie.


Informatie provocatietest

Vink aan wat van toepassing is.

Wie zorgt voor het te provoceren geneesmiddel of voedingsmiddel?
  • Het ziekenhuis zorgt voor het provocatiemateriaal.
  • Wij vragen u het volgende geneesmiddel of voedingsmiddel mee te nemen op de dag van de provocatie: .............................................

Hoe lang duurt de provocatie?

De verwachte duur van de provocatie is ten minste:…… uur. Als u klachten krijgt tijdens de provocatie kan het zijn dat u langer in het ziekenhuis bent. Het kan handig zijn een boek, tablet of laptop mee te nemen zodat u eventueel wat kunt doen tijdens het wachten.


Mag ik eten en drinken voor of tijdens de provocatie?

U mag van tevoren licht ontbijten of een lichte lunch. Tijdens de provocatie mag u alleen water of thee drinken tenzij anders is afgesproken.


Wat moet ik doen met mijn medicatie

  • Om de uitslag van de provocatie niet te verstoren, is het soms beter met bepaalde medicatie te stoppen. De arts bespreekt met u welke medicatie u dient te stoppen en welke medicatie u dient te blijven gebruiken.
  • Noteer hieronder eventuele medicatie die gestaakt dient te worden:

.........................................................................................................................


.........................................................................................................................


Waar moet ik op letten tijdens de provocatie?
Tijdens de provocatie mag u de wachtruimte niet verlaten. Als u klachten krijgt meldt u dit dan aan de degene die u observeert. Als u naar het toilet wilt, meldt u dit dan eerst.

Contact

  • Polikliniek allergologie 010) 704 01 00
    E-mail: allergologie@erasmusmc.nl
  • Dagbehandelcentrum (010) 703 27 51