Naar topnavigatiemenu Naar hoofdnavigatiemenu Naar hoofdinhoud
Patiëntenfolder

Praten over reanimatie en behandelbeperkingen

Informatie voor patiënten en hun naasten

Als patiënt komt u naar het Erasmus MC met een doel, zoals het behandelen van een ziekte of het verlichten van klachten. Wellicht stelt u ook grenzen aan bepaalde behandelingen. Sommige mensen willen bijvoorbeeld bij een noodsituatie niet gereanimeerd worden. Het afzien van een bepaalde behandeling noemen we een behandelbeperking. Ook een arts kan besluiten tot een behandelbeperking. Dit gebeurt alleen als een behandeling niet (meer) in het belang van de patiënt is.

Download PDF


Deze informatie is voor alle patiënten die worden opgenomen in het Erasmus MC. Als u na het lezen nog vragen heeft, kunt u terecht bij uw behandelend arts of de verpleegkundige.
Deze informatie is voor alle patiënten die worden opgenomen in het Erasmus MC. Als u na het lezen nog vragen heeft, kunt u terecht bij uw behandelend arts of de verpleegkundige.
Belangrijke informatie
De informatie in deze folder is belangrijk voor u. Als u moeite heeft met de Nederlandse taal, zorg dan dat u deze folder samen met iemand leest die de informatie voor u vertaalt of uitlegt.

Important information
The information in this brochure is important for you. If you have any difficulties understanding Dutch, please read this brochure together with somebody who can translate or explain the information to you.

Belangrijke informatie
De informatie in deze folder is belangrijk voor u. Als u moeite heeft met de Nederlandse taal, zorg dan dat u deze folder samen met iemand leest die de informatie voor u vertaalt of uitlegt.

Important information
The information in this brochure is important for you. If you have any difficulties understanding Dutch, please read this brochure together with somebody who can translate or explain the information to you.

Waarom we tijdig praten over een behandelbeperking

Tijdens een ziekenhuisopname kunt u plotseling in een medische noodsituatie komen. Dan is een ingrijpende behandeling of zelfs reanimatie nodig. En is er geen tijd om hierover te praten. Daarom is het verstandig om eerder te praten over wat er op dat moment moet gebeuren. Het juiste moment daarvoor bepaalt u samen met uw arts. In een acute situatie hoeft u dan geen emotioneel gesprek te voeren met een andere, voor u onbekende arts.

Het gesprek vindt altijd plaats bij een opname in het ziekenhuis. U kunt er ook eerder over praten tijdens een afspraak op de polikliniek. Als u een bepaalde behandeling niet wilt, vertelt u dit zelf aan uw behandelend arts of de verpleegkundige. Wij noteren dit in uw medisch dossier. Als uw gezondheidstoestand of uw wensen veranderen, kunt u dit altijd opnieuw bespreken. Ook de uitkomst van dit gesprek nemen we op in uw medisch dossier.

Welke behandelbeperkingen zijn er?

Hieronder staan de behandelingen waarvan kan worden besloten ze niet te starten:

Reanimatie
Reanimeren is het weer op gang brengen van de bloedsomloop. Dit gebeurt met hartmassage of een elektrische schok. Zie ook de informatie onder het kopje: Wat is reanimeren?

Beademing
Beademen is het kunstmatig overnemen van de ademhaling. Dit gebeurt met een beademingsmachine op een intensive care.

Intensive care-opname (IC)
Een opname op de intensive care (intensieve zorg) is bijvoorbeeld nodig bij kunstmatige beademing of ter ondersteuning van de bloeddruk.

Coronary care unit-opname (CCU)
Een opname op de hartbewaking.

Dialyse
Dialyse vervangt de nierfunctie.

Operaties

Bloedproducten
Het toedienen van rode bloedcellen of bloedplaatjes. Bijvoorbeeld als de patiënt tijdens de operatie bloed nodig heeft.

Antibiotica
Medicijnen waarmee infecties (ontstekingen) worden behandeld.

Kunstmatige voeding
Kunstmatige voeding die via een slangetje in het lichaam komt.

Belastende onderzoeken
Onderzoeken die voor u ongemak geven.

Behandelingen die gericht zijn op comfort worden nooit gestopt. Heeft u bijvoorbeeld pijn, benauwdheid of jeuk, dan wordt u hier altijd voor behandeld.


Wie kan besluiten tot een behandelbeperking?


Uzelf: Het is mogelijk dat u bepaalde behandelingen niet wilt. Misschien vanwege de bijwerkingen of uw levensbeschouwing. Het kan ook zo zijn dat de mogelijke uitkomst van de behandeling voor u niet aanvaardbaar is, bijvoorbeeld als er grote kans is op blijvende schade of als er geen uitzicht is op voldoende herstel. Het is belangrijk om dit met uw arts te bespreken.

Uw arts: Sommige mensen zijn zo ziek of verzwakt dat bijvoorbeeld reanimatie of behandeling op de intensive care geen kans van slagen heeft. De arts kan dan besluiten om die behandelingen niet toe te passen. Ook niet als u dit wel zou willen. De arts bespreekt dit met u en/of uw naasten.

Een behandelbeperking wordt altijd met u afgestemd en indien u dat wilt, ook met uw naasten.


Hoe worden deze afspraken vastgelegd?

De afgesproken behandelbeperking(en) noteert uw arts in uw medisch dossier. De artsen en verpleegkundigen die betrokken zijn bij uw zorg, zien hierin wat is afgesproken. Ook wat met u op de polikliniek is afgesproken, staat in uw medisch dossier. Deze afspraken gelden alleen binnen het Erasmus MC, maar worden vaak ook doorgegeven aan uw huisarts.

Wat is reanimeren?

Heel soms krijgt iemand in het ziekenhuis onverwacht een hartstilstand. Het bloed wordt niet meer in het lichaam rondgepompt. Zonder snel ingrijpen overlijdt iemand. Door te reanimeren proberen artsen en verpleegkundigen de bloedsomloop weer op gang te brengen. Dit doen ze met hartmassage en soms is het nodig om een elektrische schok toe te dienen. Tijdens de reanimatie wordt ook het reanimatieteam van het ziekenhuis opgeroepen. Als iemand een adem- of hartstilstand krijgt, zijn zij snel ter plaatse en nemen zij de reanimatie over.

Het resultaat van reanimatie
Bij de meeste mensen is reanimatie niet succesvol. Dat hangt af van iemands ziekte en leeftijd. Na een succesvolle reanimatie gaat de patiënt altijd naar de intensive care.

Bij mensen die ernstig ziek zijn, is de kans op succesvolle reanimatie klein. Het is daarom niet vanzelfsprekend om altijd te reanimeren. Reanimeren heeft immers ook nadelen.

Nadelen van reanimatie
  • Door een tekort aan zuurstof kan hersenschade optreden. Soms onherstelbaar, met als gevolg dat iemand niet meer hetzelfde kan als voor de reanimatie.
  • Vaak breken tijdens een reanimatie de ribben van de patiënt.
  • De longen kunnen beschadigen. Dit maakt herstellen lastiger.

Wel of niet reanimeren?

In het Erasmus MC is het de regel dat een patiënt bij een hartstilstand altijd wordt gereanimeerd. Als er niet wordt gereanimeerd, is dat om een van de volgende twee redenen.

Iemand heeft zelf besloten geen reanimatie te willen

Dit is van tevoren besproken met de behandelend arts en opgeschreven in het medisch dossier. Als u een wilsverklaring of niet-reanimerenpenning heeft, vertelt u dit aan uw behandelend arts. Wij nemen dit op in uw dossier.

Er zijn medische redenen om af te zien van een reanimatie
Sommige mensen zijn erg ziek, of hebben nog maar kort te leven. Dan kan de arts beslissen dat reanimatie medisch niet zinvol is. Dit wordt altijd met u besproken en vastgelegd in uw dossier.

Reanimatie op de operatiekamer

Als is afgesproken om niet te reanimeren, wordt deze afspraak rondom een operatie soms toch tijdelijk gewijzigd. Tijdens een operatie zijn er namelijk meer mogelijkheden om snel in te grijpen waardoor schade voorkomen kan worden. Dit wordt altijd met u besproken voordat de operatie plaatsvindt.

Heeft u nog vragen?

Met vragen kunt u altijd terecht bij uw behandelend arts of bij de verpleegkundige.
Zij helpen u graag.

Bekijkt u ook eens onze video 'Wat is reanimeren na een hartstilstand?'




Contact

Deze informatie is zorgvuldig opgesteld door de Commissie Medisch Ethische Vraagstukken van het Erasmus MC, in samenwerking met de stuurgroep reanimatie. De tekst is deels gebaseerd op informatie van het UMC Utrecht. Het Erasmus MC dankt het UMC Utrecht voor de toestemming om deze tekst te mogen gebruiken.

Heeft u een vraag of opmerking over de inhoud van de folder, stuur dan een e-mail naar: ethiek@erasmusmc.nl.