Naar topnavigatiemenu Naar hoofdnavigatiemenu Naar hoofdinhoud
Patiëntenfolder

Vrijwillig cross over programma

Een beter passende nier en meer niertransplantaties

Er zijn koppels die wel bereid en geschikt zijn voor transplantatie of donatie, maar die niet rechtstreeks bij elkaar passen. Zij doen mee aan het cross-over programma. Zo proberen we de ontvanger toch zo snel mogelijk te transplanteren met een nier van een levende donor. Koppels van wie de donor wel rechtstreeks aan zijn ontvanger zou kunnen doneren, kunnen echter ook meedoen aan het cross-over programma. Dit noemen we het “vrijwillig cross-over programma”.

Download PDF


Waarom zou u meedoen aan het cross-over programma als u wel een match hebt met elkaar?

  • Door mee te doen maakt u kans op een beter passende nier voor uzelf/uw ontvanger
  • Daarnaast maakt u door uw vrijwillige deelname meerdere niertransplantaties mogelijk. De donor helpt niet alleen zijn ontvanger aan een (beter passende) nier, maar zorgt er tevens voor dat ook andere nierpatiënten een kans krijgen op een nieuw leven. In deze folder leest u meer hierover.

Hoe werkt het vrijwillige cross-over programma?

  • Vrijwillige donor 1 geeft zijn nier aan de ontvanger 2 bij wie geen rechtstreekse donatie mogelijk is door zijn eigen donor (donor 2)
  • Donor 2, die geen rechtstreekse donatie kan doen aan zijn eigen ontvanger (ontvanger 2) geeft zijn nier aan uw ontvanger (ontvanger 1.)
schema werking

Wat is het doel van het vrijwillig cross-over programma?

Het vrijwillig cross-over computerprogramma zoekt voor ontvangers die wel een passende donor hebben, een nog beter passende nier. De “eigen donor” past wel, maar heeft wat meer verschil in de herkenningspunten die op ieders cellen zitten.

Ook kunnen koppels vrijwillig meedoen aan het cross-over programma als ze niet per se op zoek zijn naar een betere match, maar graag ook een ander koppel een kans geven op een transplantatie. Door het vrijwillige cross-over programma is er een betere kans op een niertransplantatie voor donor-ontvanger koppels bij wie een rechtstreekse donatie niet mogelijk is. Soms kan een donor namelijk wel een nier doneren, maar past deze nier niet bij zijn ontvanger. Dit komt bijvoorbeeld doordat de bloedgroep van de donor en ontvanger niet bij elkaar passen, en/of doordat de ontvanger antistoffen aanmaakt tegen de nier van donor. Dit zorgt voor een niet goede kruisproef uitslag.

Dit koppel hoopt een passend koppel te vinden in het landelijke cross-over programma. Helaas kan niet iedereen geholpen worden via het landelijke cross-over programma. Zonder deelname van “vrijwillige cross-over koppels”, wordt voor de helft van deze koppels geen oplossing gevonden. Door vrijwillige deelname aan het cross-over programma is er voor deze koppels een grotere kans op een transplantatie. Dit komt doordat er dan onder andere meer donoren met bloedgroep 0 meedoen. En puur omdat er meer koppels zijn waar een mogelijke combinatie mee gemaakt kan worden.

Wanneer mag u deelnemen aan het vrijwillig cross-over programma?

Om aan het cross-over programma deel te nemen, moeten donor en ontvanger beiden goedgekeurd zijn voor donatie en transplantatie. Hierna kunnen wij opzoek naar andere passende donor-ontvanger koppels.


Wat betekent deelname aan het vrijwillig cross-over programma voor u?

  • 4 keer per jaar gaan we, met hulp van de computer, op zoek naar passende combinaties binnen alle koppels die zich hebben aangemeld voor het cross-over programma in Nederland.
  • Als er een passende combinatie gevonden is, en alle kruisproeven zijn goed, dan kunnen de operaties gepland gaan worden.
  • De donaties en transplantaties van alle koppels worden op dezelfde dag uitgevoerd en vinden anoniem plaats. U ontmoet de andere donor-ontvanger koppels niet.
  • De niertransplantatie vindt plaats in het Erasmus MC.
  • Het kan zijn dat de het koppel waarmee u een match heeft, in een ander transplantatiecentrum is voorbereid. De donoren reizen dan naar het centrum van hun nieuwe ontvanger. Het kan dus zijn dat u als donor naar een ander academisch ziekenhuis reist. Voordat de operatie zal plaatsvinden, zal de donor eerst een afspraak krijgen in het andere ziekenhuis om kennis te maken. Het andere ziekenhuis zal dan ook al uw voorbereidende onderzoeken beoordelen.
  • Het kan voorkomen dat er geen passende combinatie wordt gevonden in het cross-over programma. U kunt er dan voor kiezen om nogmaals mee te doen met het cross-over programma, of om de rechtstreekse donatie door te laten gaan.
  • Het is wel mogelijk dat u een langere wachttijd heeft.

Vragen

Heeft u nog vragen, dan kunt u contact opnemen met Marry de Klerk of uw behandelend transplantatie nefroloog in het Erasmus MC.
  • Telefoonnummer (bereikbaar tussen 8.30 en 11.30uur): (010) 703 54 68 of (010) 703 30 02
  • E-mail: marry.deklerk@erasmusmc.nl

Meer informatie

www.niertransplantatie.info
www.facebook.com/nierdonatie

Brenda en Jan Willem nemen deel aan het vrijwillig cross-over programma: “Wij hebben gekozen voor het vrijwillig cross-over traject, omdat wij als geen ander weten wat een nierziekte voor invloed heeft opeen leven. En op deze manier geef ik niet alleen Jan-Willem, maar ook nog andere mensen kans op een nieuw leven!”
vrijwillig cross-over programma