Patiëntenfolder

Naar huis met zuurstof

Uw kind gaat met zuurstof naar huis. Wij leggen u graag uit hoe u thuis zelf zuurstof kunt geven. En waar u op moet letten.

Kindergeneeskunde

Download PDF

Waarom zuurstof therapie?

Zuurstof wordt door het lichaam vervoerd door het bloed. Uw kind heeft niet genoeg zuurstof in het bloed. Daarom is het nodig om extra zuurstof te geven. Hoeveel zuurstof er in het bloed zit, heet de saturatie. De saturatie van het bloed is normaal gesproken tussen de 96% en de 100%.

De kinder(long)arts heeft gemerkt dat de saturatie bij uw kind te laag is. Dat komt bijvoorbeeld omdat de longen niet helemaal ontwikkeld zijn, of beschadigd zijn. Uw kind is hierdoor misschien benauwd en moe. En kan daardoor minder goed eten, groeien, spelen en zich ontwikkelen.

Heeft uw kind voor langere tijd extra zuurstof nodig? Dan kan uw kind soms ook thuis zuurstof krijgen. Zo hoeft uw kind niet in het ziekenhuis te blijven.

Voorbereiding

Bureau nazorg regelt voor u de zuurstoftoediening voor thuis. Zij nemen contact op met de firma die de zuurstof bij u thuis levert. Deze firma maakt een afspraak met u voor de levering. Tijdens de levering krijgt u uitleg over de 24 uurs service en het noodnummer.

De firma levert u:

Zuurstoffles
Eventueel een mobiele concentrator voor als uw kind naar buiten gaat
Zuurstofklok
Verbindingsslangen
Zuurstofbrillen of zuurstofmasker
Bevestigingsmateriaal

Saturatiemeter

Uw kind krijgt ook een saturatiemeter mee naar huis. Dit apparaat krijgt u van de afdeling waar uw kind is opgenomen. De saturatiemeter meet het zuurstofgehalte in het bloed. Dit gaat met een sensor op een vinger, teen of voet. De sensor zit met een snoer vast aan een kastje. Op het scherm van het kastje kunt u de saturatie en de hartslag zien.

Voorzorgsmaatregelen

Voordat u kunt starten met het geven van zuurstof bij uw kind, moet u een aantal dingen doen.

Verzamel alle benodigde materialen.
Zorg dat deze materialen gebruiksklaar zijn.
Zorg dat u weet hoe het apparaat werkt.
Zorg dat u weet welke problemen er kunnen ontstaan, en hoe u deze problemen oplost.
Zorg dat de omgeving veilig is.

Veilige omgeving

Er mag niet gerookt worden in de ruimte waar zuurstof gegeven wordt. Ook in de ruimte waar de zuurstof opgeslagen is, mag niet gerookt worden. Door te roken in de buurt van de zuurstof kan er brand ontstaan. Soms bent u verplicht om de brandweer te vertellen dat u zuurstof in huis heeft. Informeer bij de plaatselijk brandweer of dit bij u zo is.

Plaats zuurstof nooit in de buurt van open vuur, warmtebronnen of gas. Wees ook voorzichtig bij elektrische apparatuur, vooral wat direct in het stopcontact zit. Gebruik geen kaarsen. Vet en olie kunnen spontaan ontbranden bij contact met zuurstof. Hetzelfde geldt voor alcohol. Zorg er dus voor dat het zuurstofsysteem niet in aanraking komt met vet, boter, olie, zalf (zoals vaseline) of alcohol.

Stap voor stap observeren

Het is ook belangrijk dat u leert hoe u uw kind kunt observeren. Zo weet u of de saturatie die u met de arts heeft afgesproken, genoeg is voor uw kind. Waar moet u op letten?

Te weinig zuurstof (lage saturatie).

Uw kind is kortademig, ademt snel en heeft een hoge hartslag. Ook kan uw kind moe en futloos zijn. Lippen en nagels zijn bleek en de huid rondom de ogen ziet er donker uit. Op de saturatiemeter ziet u dat de waarden onder de afgesproken grens komt.

Te veel zuurstof.

Wanneer uw kind te veel zuurstof krijgt kunt u dit zien aan rode lippen, nagels en gezicht. De handpalmen en voetzolen zijn knalroze.

Goede hoeveelheid zuurstof.

De lippen, nagels en het gezicht van uw kind zijn mooi roze.

Mogelijke problemen

Bij een lage saturatie van uw kind, check dan eerst de volgende punten;

Staat de zuurstof goed afgesteld?
Zit de neusbril goed in de neus en is deze niet verstopt? Of zit het zuurstofmasker goed?
Zijn alle verlengslangen goed bevestigd zodat er daar geen lekkage optreedt?
Zit er een knik in de slang?
Heeft uw kind zich erg druk gemaakt of hard gehuild? Hierdoor kan hij/zij even wat meer zuurstof nodig hebben.

Bij moeilijkheden met de apparatuur of aansluiting hiervan, neem dan contact op met uw leverancier.

Instellen van de zuurstof

De arts bepaalt hoeveel uur en hoeveel liter zuurstof er nodig is. De leverancier zorgt voor de juiste zuurstoftank die daarbij past. De leverancier legt stap voor stap uit aan u hoe deze zuurstoftank werkt. Elke soort tank kan weer anders werken. Daarom legt de leverancier aan u uit hoe uw tank werkt. U leest daarom hier geen informatie over hoe de tank werkt.

Stap voor stap zuurstof toedienen via neusbril

Wat heeft u nodig?

Zuurstoffles
Zuurstofbril
Bevestigingsmateriaal

Voorbereiding

Was uw handen met water en zeep.
Haal de zuurstofbril uit de verpakking.

Uitvoering

Leg uw kind op zijn/haar rug. Wanneer uw kind zelfstandig kan zitten mag dit ook.
Maak de neus schoon.
Breng de zuurstofbril in de neus van uw kind met de twee staafjes in de neusgaten. (zie figuur 1). De staafjes zijn een beetje krom. Let er op dat de staafjes naar de achterkant van het hoofd wijzen. Als uw kind op de rug ligt wijzen de staafjes naar beneden
Leid het slangetje naar achter toe over de oren en maak het brilletje passend met behulp van het schuifje. (figuur 2)
Bij grote kinderen de zuurstof bril achter de oren langs en naar voren laten lopen. (Figuur 3)
Sluit de neusbril aan op de zuurstoftank en stel de afgesproken concentratie zuurstof in. De leverancier legt u uit hoe u de tank instelt.
Als de zuurstofslang bij uw jonge kind niet goed blijft zitten en steeds uit de neus gaat, dan kunt u gebruik maken van wangpleisters. Hierin bevestigd u de zuurstof slang zodat deze beter op zijn plaatst blijft zitten. (figuur 4)
De neusbril moet wekelijks vervangen worden of bij zichtbare verontreiniging.

Figuur 1

Kind met zuurstofbril vastgemaakt in nek

Figuur 2

Kind met zuustofbril vastgemaakt in hals

Figuur 3

Figuur 4

Stap voor stap zuurstof toedienen via een masker

Wat heeft u nodig?

Zuurstoffles
Zuurstofmasker

Voorbereiding

Was uw handen met water en zeep.
Haal het zuurstofmasker uit de verpakking.

Uitvoering

Leg uw kind op zijn/haar rug. Wanneer uw kind zelfstandig kan zitten mag dit ook.
Breng het masker aan over de neus en de mond (figuur 5).
Bevestig het elastiek over het hoofd en boven de oren. (figuur 6)
Druk het neusklemmetje aan (figuur 7)
Sluit het zuurstofmasker aan op de zuurstoffles en stel de afgesproken concentratie zuurstof in. De leverancier legt u uit hoe u de tank instelt.
Als uw kind het vervelend vindt of het masker niet laat zitten, dan kunt u het masker ook voor het gezicht leggen van uw kind. (figuur 8).
NB: de zuurstofmaskers kunnen er bij u net wat anders uitzien maar het gebruik blijft hetzelfde.

Figuur 5

Kind met zuurstofmasker, elastiek achter het hoofd

Figuur 6

Figuur 7

Figuur 8

Bijwerkingen

Het gebruik van zuurstof geeft over het algemeen weinig bijwerkingen. Uw kind kan last krijgen van:

Een droge neus en keel. Tegen irritatie van het neusslijmvlies helpt carbomeerwatergel. Dit is zonder recept verkrijgbaar bij de apotheek of drogist.
Irritatie van de neus, keel of oren door de neusbril. Om irritatie te verminderen kunt u beschermers van schuim voor de oren gebruiken. Deze kunt u meestal bestellen via de zuurstofleverancier.

Wanneer contact opnemen?

Heeft u vragen? Stel deze dan gerust aan de verpleegkundige of behandeld arts.

Polikliniek algemene kindergeneeskunde: 010 703 61 46. Bereikbaar maandag t/m vrijdag van 08.30 tot 16.30 uur

Voor dringendere vragen in de avond, nacht of in het weekend, neem contact op met de huisartsenpost.

Bij een levensbedreigende situatie: bel altijd 112.

Bij problemen aan de apparatuur kunt u het beste met de leverancier contact opnemen.

Meer informatie

Wilt u meer informatie hebben over zuurstof, neem dan een kijkje op de site van het longfonds: www.longfonds.nl

Stappenplan neusbril/sonde/masker (voor de behandelaar)

Naam ouders/verzorgers:
Datum:

Stappen	Datum:	Paraaf:
Introductiegesprek (handeling, minimaal 2 bekwame personen nodig)
Instructieboekje of folder geven
Handeling en instructieboekje bespreken
Ouder/verzorger weet reden van zuurstof te benoemen: Zuurstofbehoefte bij lage saturaties Flowbehoefte bij doorademen
Handeling minimaal 2x uitvoeren terwijl ouder/verzorger meekijkt: Toepassen hygiëne Kind voorbereiden Klaarleggen materialen Neusbril/sonde/masker correct plaatsen Fixeren van de bril/sonde Starten zuurstof therapie/aanpassen bij lage saturaties Saturatiemeter aanzetten en instellingen checken/aanpassen	1. 2.	1. 2.
Ouder/verzorger voert handeling minimaal 2x uit onder toezicht	1. 2.	1. 2.

Aandachtspunten t.a.v. bovenstaande:
Ouder/verzorger 1:

Ouder/verzorger 2:

Stappen	Datum:	Paraaf:
Ouder/verzorger voert handeling zelfstandig uit	1. 2.	1. 2.

Aandachtspunten t.a.v. bovenstaande:
Ouder/verzorger 1:

Ouder/verzorger 2:

Ouder/verzorger weet complicaties en oplossingen te benoemen: Verstopte neus, droge neus, geïrriteerde bloedneus, decubitusplek Verstopte of vieze neusbril Zuurstof heeft onvoldoende effect Verkeerde maat bril/sonde Loskomende fixatie	1. 2.	1. 2.
Let op! Geen vet gebruiken bij droge neus of lippen i.v.m. brandwonden!
Ouder/verzorger weet wie te bellen bij problemen

Afspraken bij problemen:

De ouder/verzorger beschikt over de juiste kennis, is in staat bovenstaande handelingen goed uit te voeren en voelt zich hierin bekwaam:

Naam en handtekening ouder/verzorger:

___________________________________________

Datum:_____________________________________

Naam en handtekening verpleegkundige:

____________________________________________

Datum:______________________________________

Stappenplan saturatiemeting (voor de behandelaar)

Omgaan met de apparatuur, meten en interpreteren van de saturatie

Naam ouders/verzorgers:
Datum:

Stappen	Datum:	Paraaf:
Introductiegesprek (handeling, minimaal 2 bekwame personen nodig)
Scholing thuisapparatuur door firma
Instructie/informatieboekje
Gebruik van meter nogmals doornemen met ouder/verzorger: Weet op welke waarde de grenzen van de saturatie (en hartactie zijn ingesteld) Weten hoe het pooltje omgedaan moet worden (rode lichtjes boven elkaar) en op welke plek. En zijn ernaast op de hoogte van de vervolgstap indien het kind groter wordt. Weet hoe vaak het pooltje verwisseld moet worden. Kan op het apparaat zien of het om een betrouwbare meting gaat (PI of curve). Kan de waarden interpreteren en aangeven of deze overeen komt met het kind/ziektebeeld.
Nacht aan eigen meter en onze meter

Aandachtspunten t.a.v. bovenstaande:
Ouder/verzorger 1:

Ouder/verzorger 2:

Stappen	Datum:	Paraaf:
Ouder/verzorger weet te benoemen wat zij kunnen doen in het geval van: Storingen Afwijkende saturatie Afwijkende hartactie Wie te benaderen bij problemen