Ganglion pterygopalatinum (sphenopalatinum)

Pijn in het aangezicht kan veroorzaakt worden door spontane elektrische ontladingen in een zenuwknoop die diep in de schedelbasis gelegen is. Deze knoop heet het ganglion pterygopalatinum (sphenopalatinum). Deze zenuwknoop ligt tussen de schedelbasis, de oogkassen en de neus, en is verbonden met de tweede tak van de grote aangezichtszenuw. Vooral klachten passend bij clusterhoofdpijn en sommige andere vormen van aangezichtspijn kunnen veroorzaakt worden door deze zenuwknoop.

Doel van de behandeling

De voorgestelde behandeling is bedoeld voor pijnklachten als gevolg van de zenuwknoop die niet of onvoldoende reageren op medicatie of waarbij medicatie te veel bijwerkingen geeft. Meestal wordt geprobeerd met een warmtebehandeling de zenuwknoop zo te beïnvloeden dat de spontane pijnscheuten verminderen. Voordat deze, voor langere tijd aanhoudende, behandeling plaatsvindt, wordt meestal eerst een proefblokkade gedaan.

Nuchter zijn
Het is van belang dat u 'nuchter' bent op het moment van de ingreep. Nuchter zijn houdt in dat u met een lege maag bij ons komt.
In het algemeen geldt:

• Als de behandeling 's ochtends is, u vanaf 24.00 uur de avond ervoor niet meer vast eet.
• Als de behandeling ’s middags is, mag u ’s ochtends nog wat licht ontbijten.
• Tot 2 uur voor de ingreep mag u nog wat helder vloeibaar drinken, zoals water, thee, en koffie. Zonder melk en geen dikkere vloeistof dan sinaasappelsap.
• Als u suikerziekte heeft proberen wij daar rekening mee te houden, zodat u niet te lang nuchter hoeft te zijn. Het belang van nuchter zijn is bij suikerziekte echter groter.

Medicijnen
Op de dag va n opname neemt u uw medicijnen die u normaal gebruikt in met een klein slokje water. Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, dan kan het zijn dat u voor de behandeling tijdelijk moet stoppen met deze medicijnen. De behandelend arts heeft het volgende met u besproken:

• NSAID
• Ascal /Acetylsalicylzuur
• Plavix
• Acenocoumarol
• Marcoumar
• DOACs (antistollingsmedicijnen)
• _____ dagen voor de behandeling stoppen met de aangekruiste medicijnen
• Doorgaan met de aangekruiste medicijnen

De dag na de behandeling kunt u weer met de bloedverdunners beginnen, tenzij uw arts anders voorschrijft. Eventueel zal de behandelend arts voor u een aanvullend laboratorium onderzoek aanvragen op de dag van behandeling. De uitslag is dan bepalend voor het wel of niet doorgaan van de behandeling.

Wanneer u zwanger bent raden wij u aan om contact met ons op. U hoort dan of de behandeling wel of niet door kan gaan.

Bent u allergisch voor bepaalde medicijnen, pleisters, röntgencontrast en/of huidontsmettingsmiddelen zoals jodium? Waarschuw ons dan.

De behandeling vindt plaats tijdens een dagopname. Na een intake gesprek wordt u verzocht een operatiehemd aan te trekken en uw sieraden, piercings en make-up af te doen. Soms is het nodig, dat u ook uw gebitsprothese voor de behandeling moet verwijderen (indien sedatie noodzakelijk is). Nadat u heeft plaatsgenomen in een bed, wordt u naar de behandelruimte gebracht.

Op de behandelkamer is naast uw behandelend arts een team aanwezig met ieder een eigen taak tijdens de procedure. Voorts kan het voorkomen dat er ten behoeve van het onderwijs meerdere personen op de kamer staan om mee te kijken. De verpleegkundige zal u helpen de juiste houding aan te nemen op de behandeltafel.

Via een dun slangetje in de neus krijgt u zuurstof toegediend. Tijdens de procedure ligt u op de rug. U wordt aangesloten aan een monitor voor continue controle van uw bloeddruk, hartslag en zuurstofgehalte in het bloed. Vervolgens krijgt u een infuusnaald waardoor een slaapmiddel wordt ingespoten. Terwijl u slaapt zal de behandelend arts met behulp van röntgendoorlichting nauwkeurig de plaats bepalen voor de behandeling. De huid wordt verdoofd onder het jukbeen, voor het oor. Daarna wordt er een naald tot aan de juiste tak van de zenuw wordt geplaatst.


Vervolgens wordt u wakker gemaakt. Ter controle van de juiste positie van de naald worden er elektrische teststroompjes over de naald toegediend. Dit wordt gedaan met een drukkende en een tikkende stroom. Dit doet in principe geen pijn. Aan u wordt gevraagd aan te geven wanneer u de drukkende en tikkende stroom gaat voelen. Vanwege de steriliteit mag u het alleen maar vertellen en niet aanwijzen (dit wordt opnieuw uitgelegd op de dag van behandeling). Als de naald goed staat wordt u opnieuw in slaap gemaakt en vindt de warmte behandeling plaats aan de punt van de naald.

De gehele behandeling duurt 15-30 minuten. Na de procedure wordt u wakker gemaakt, op een bed geholpen en naar de uitslaapkamer (recovery) gebracht.

Na de behandeling verblijft u enige tijd op de uitslaapkamer. Als alles in orde is gaat u terug naar de kliniek waar u na verloop van tijd wat te drinken en eten aangeboden krijgt. Als u voldoende hersteld bent mag u naar huis.

Het is niet toegestaan om zonder begeleiding naar huis te gaan. U moet er dus voor zorgen dat iemand u naar uw huis kan begeleiden. Als u met de auto komt, mag u niet zelf de auto terug naar huis besturen.

Ontslag

Uw behandelend arts zal met u afspreken wanneer u voor de controle terugkomt. De arts heeft een samenvatting van de behandeling opgeschreven in uw elektronisch patiëntendossier. U kunt deze samenvatting terugvinden in Mijn Erasmus MC.

Resultaat

Het uiteindelijke resultaat van de behandeling is meestal pas na dagen tot weken goed te beoordelen. Het is echter mogelijk dat u al eerder een gunstig effect op uw pijnklachten merkt. Indien u eerder medicatie gebruikte voor de behandeling van de aangezichtspijn wordt deze, indien mogelijk, afgebouwd in overleg met uw behandelend arts. Veel patiënten ervaren na de behandeling enige napijn. U kunt hiervoor een pijnstiller innemen, zoals paracetamol (volgens bijsluiter) of uw eigen pijnstillende medicatie. De napijn kan enkele weken aanhouden, maar is vrijwel altijd van tijdelijke aard.

Complicaties

Uw behandelend arts zal de behandeling zorgvuldig uitvoeren. Toch bestaat er een geringe kans op complicaties:

• De eerste 24 uur na de behandeling kan een bloedneus optreden. Dit is altijd tijdelijk en gaat vanzelf weer over.
• Als mogelijke complicatie kan een lichte gevoelsvermindering optreden in het gebied van de behandelde zenuw (het gehemelte) of in de omgeving van een naburige tak (bovenkaak /tandenrij). Meestal gaat dit snel over.
• Zelden zou een verergering van de klacht kunnen optreden.
  

Het secretariaat van het centrum voor pijngeneeskunde zal met u een datum en tijdstip afspreken wanneer de behandeling plaats kan vinden. Als blijkt, dat u voor de gemaakte afspraak verhinderd bent, verzoeken wij u om zo vroeg mogelijk telefonisch contact op te nemen.

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen aan uw arts of verpleegkundige? Neem dan gerust contact met ons op.

Secretariaat van het Centrum voor Pijngeneeskunde: (010) 704 01 40 (bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 08.30 tot 16.00 uur).

• Centrumlocatie: kies optie 1
  
• Locatie Oude Haven: kies optie 2