U vindt hier informatie over colonoscopie en over de gang van zaken bij het onderzoek.

Waar vindt het onderzoek plaats?

Het onderzoek vindt plaats in het Erasmus MC.

Wat is een colonoscopie?

Een colonoscopie is een onderzoek van de hele dikke darm en zo nodig het laatste stukje van de dunne darm. Bij het onderzoek bekijkt een arts de binnenkant van de darmen om er achter te komen wat de oorzaak van uw klachten kan zijn. Het onderzoek gebeurt met een buigzame kijker, een endoscoop. Deze endoscoop wordt via de anus en endeldarm ingebracht. Zo kunnen we ontstekingen, poliepen, bloedingen of gezwellen opsporen. Het is mogelijk bepaalde kleine ingrepen te doen door instrumenten door het werkkanaal van de scoop te schuiven. Zo kunnen stukjes weefsel voor onderzoek worden weggenomen (biopsie) en poliepen verwijderd of bepaalde afwijkingen worden weggebrand. Deze ingrepen zijn niet pijnlijk. Tijdens het onderzoek kunnen foto's en video-opnames worden gemaakt zodat de beelden na het onderzoek nog bekeken kunnen worden.

Voorbereiding

Een week voor de colonoscopie

IJzertabletten
Een week voor het onderzoek moet u stoppen met het gebruik van ijzertabletten. Deze middelen geven de darm een zwarte kleur, waardoor de afbeeldingen onduidelijk worden. Na het onderzoek kunt u ze weer gebruiken.

Bloedverdunners
Wanneer u bloedverdunnende medicijnen slikt (bijvoorbeeld Ascal, Sintrom, Acenocoumarol of Marcoumar), zal uw behandelend arts met u overleggen of het noodzakelijk is hiermee te stoppen.

Maag- of darmfoto’s
Een week voor het onderzoek mogen geen maag- of darmfoto's worden gemaakt.

Roesje

Het onderzoek gebeurt met een roesje (sedatie). Door de verdere uitwerking van het slaapmiddel mag u niet zelf aan het verkeer deelnemen. Dat wil zeggen geen auto, bromfiets, fiets of scootmobiel besturen. Ook mag u niet alleen met het openbaar vervoer of met een taxi naar huis. Neemt u daarom altijd iemand mee naar het onderzoek.

Voorbereiding met Pleinvue

Om de darm goed te kunnen beoordelen, moet deze schoon en leeg zijn. Als de darm goed leeg en schoon is, verloopt het onderzoek veelal vlot en heeft de arts van binnen goed zicht zodat hij het darmslijmvlies (binnenkant van de darm) grondig kan onderzoeken. Daarvoor is een goede voorbereiding noodzakelijk. U krijgt hiervoor Pleinvue, een laxeermiddel dat ervoor zorgt dat uw ontlasting helder, doorzichtig vloeibaar wordt. Instructies voor gebruik staan verderop vermeld. Houdt u zich zorgvuldig aan deze instructies.

Het onderzoek

U krijgt een infuusnaaldje in de arm waardoor het slaapmiddel en de pijnstilling worden toegediend. Verder krijgt u een bloeddrukband om uw bovenarm en een knijpertje op een van de vingers. Door dit knijpertje kunnen we tijdens het onderzoek uw bloeddruk, hartslag en het zuurstofgehalte van het bloed aflezen. U mag geen nagellak op hebben; dit kan de uitslag beïnvloeden. Tijdens het onderzoek ligt u met opgetrokken knieën.

De scoop wordt via de anus ingebracht en telkens een stukje opgeschoven totdat het einde van de dikke darm is bereikt. Daarna gaat de scoop langzaam terug en kan de arts uw darm goed bekijken. Via de scoop kan lucht worden ingeblazen om de darmwand beter te kunnen bekijken. Soms is het nodig van houding te veranderen. Ook kan het zijn dat er, in verband met bochten in de darm, op uw buik geduwd wordt. Hierdoor kunt u een krampen in uw buik voelen. Zegt u dit gerust tegen de arts.

Hoe lang duurt het?
Het onderzoek duurt ongeveer 45 minuten, afhankelijk van eventuele ingrepen. U bent 2 tot 2,5 uur in het ziekenhuis voor het onderzoek en de nacontrole.

Na het onderzoek

Na het onderzoek blijft u minimaal een uur op de afdeling, zodat het slaapmiddel zoveel mogelijk kan uitwerken. Hierna mag u weer gewoon eten en drinken.

Mogelijke bij- of nawerkingen

De eerste tijd na het onderzoek kunt u last hebben van buikpijn, darmkrampen, een opgeblazen gevoel en winderigheid. Dit is normaal en wordt meestal veroorzaakt door de ingeblazen lucht. Het is belangrijk dat u die lucht snel kwijtraakt. Dit doet u door winden te laten. De pijn gaat dan vaak snel weer weg. Het kan zijn dat u nog wat suffig bent, omdat het slaapmiddel nog niet is uitgewerkt.

Een enkele keer kan diarree optreden. Daarom raden wij u aan extra ondergoed en/of incontinentiemateriaal mee te nemen. Als bij u poliepen of biopten (stukjes weefsel) zijn verwijderd, kan het zijn dat u wat bloed bij de ontlasting verliest de eerste twaalf uur.

Complicaties

Complicaties komen niet vaak voor bij een colonoscopie. De kans op een complicatie neemt toe als de arts tijdens het onderzoek een ingreep uitvoert. De meest voorkomende complicatie is een bloeding. Een andere complicatie is een darmperforatie. Dit is een gaatje of scheurtje in de wand van de darm. Dit kan vaak met een scopie behandeld worden.

Wanneer moet u contact met ons opnemen?
Mochten er na de endoscopie complicaties optreden, dan is het belangrijk dat u dit doorgeeft. Neem direct contact met ons op als u:

• Veel bloed verliest: dit kan spontaan bloedverlies zijn of bloed dat loskomt bij de ontlasting.
• Zwarte ontlasting heeft.
• Aanhoudende hevige pijn heeft.

U kunt direct contact opnemen met de dienstdoende Maag-, Darm– en Leverarts van het Erasmus MC. Deze is bereikbaar via telefoonnummer (010) 703 07 82. Dit nummer is 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar.

De uitslag

Na afloop van het onderzoek geeft de arts zijn voorlopige indruk. Als er weefsel bij u is afgenomen, duurt het ongeveer 5 werkdagen tot de uitslag van het onderzoek bekend is. Het kan zijn dat verder onderzoek of behandeling wordt geadviseerd. Uw eigen arts bespreekt met u de verdere gang van zaken.

Klachten

Alle medewerkers doen hun best om uw behandeling zo voorspoedig en prettig mogelijk te laten verlopen. Toch zijn wij ons ervan bewust dat er situaties kunnen ontstaan waarover u minder tevreden over bent. Het Erasmus MC kent een officiële klachtenregeling. Heeft u een klacht, dan kunt u een brief schrijven naar de klachtencommissie van het Erasmus MC of gebruik maken van het klachtenformulier. Dit formulier kunt u vinden op www.erasmusmc.nl of in de folder “Klachtenopvang voor patiënten” te verkrijgen bij de receptie in het Erasmus MC.

Vragen

Mocht u na het lezen nog vragen hebben, belt u dan naar MDL, telefoonnummer (010) 704 02 66, bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 08.30 - 16.15 uur.

Voorbereiding met Pleinvue®

Om de darm goed te kunnen beoordelen, moet de darm helemaal leeg en schoon zijn. Als de darm niet schoon genoeg is, kunnen wij soms afwijkingen missen of moet het onderzoek opnieuw uitgevoerd worden. Om ervoor te zorgen dat de darm schoon genoeg is, is een aangepast dieet en voorbereiding met laxeermiddelen noodzakelijk. Bij uw afsprakenbrief krijgt u een recept voor Pleinvue. Dit recept kunt u inleveren bij de apotheek. U krijgt 1 verpakking Pleinvue met daarin 3 sachets.

Voorbereiding thuis

Wij adviseren u de dag van het onderzoek vrij te nemen van uw werk. Wij vragen u om 2 dagen voor het onderzoek geen vruchten, brood, crackers en dergelijke met pitten en zaadjes te eten. Deze blijven namelijk nog dagen in de darm zitten en verstoppen zo de endoscoop.

Wat mag u gedurende 2-3 dagen voorafgaand aan de colonoscopie NIET eten?

• Volkoren graanproducten zoals: brood met zaden en volkorenbrood, volkoren en meergranen pasta en zilvervliesrijst.
• Vezelige groenten zoals: asperges, bleekselderij, zuurkool, snijbonen, sperziebonen, prei, doperwten, peulvruchten, taugé, mais, champignons, tomaten, ui, knoflook, spinazie, andijvie, paprika of rauwkost.
• Bepaalde fruitsoorten zoals: sinaasappel, grapefruit, mandarijnen, kiwi’s, bramen, druiven, aardbeien en gedroogde vruchten.
• Noten en pinda’s

Wat mag u gedurende 2-3 dagen voorafgaand aan de colonoscopie WEL eten?

• Broodmaaltijden zoals: beschuit, wit of licht bruinbrood met margarine of boter. Magere vleeswaren, gekookt ei, hagelslag, chocoladepasta, honing, stroop en jam zonder pitjes.
• Fruit zoals: zacht, rijp fruit of fruitconserven zonder pitjes, vezels of schil. Appelmoes, vruchtenmoes.
• Warme maaltijd zoals: soep met stukjes vlees, vermicelli en/of soepballetjes (geen groenten). Aardappelen, witte rijst, pasta, macaroni, licht gebraden mager vlees, vis of kip (zonder vel). Gaar gekookte groenten, zoals: jonge bietjes, bloemkool, broccoli en worteltjes.
• Desserts: vla, pudding, kwark of yoghurt.

Inname Pleinvue Dosis 1

Inname Pleinvue Dosis 2

Tips voor het innemen van Pleinvue

Mensen hebben vaak de neiging om laxeermiddelen zo snel mogelijk te drinken. Dit kan leiden tot een vol gevoel, misselijkheid of zelfs braken. Gebruik daarom de volgende tips, om het innemen van Pleinvue prettiger te maken.

Heldere dranken

Tijdens de voorbereiding mag u alleen heldere dranken en zwarte koffie drinken. In onderstaande tabel staat meer uitleg.

Dranken die u WEL mag drinken	Dranken die u NIET mag drinken
Water	Rode of paars gekleurde dranken
Koffie zwart (eventueel met suiker)	Alcoholische dranken
Thee	Melk, koffiecreamer of yoghurtdrank
Gezeefde heldere bouillon (zonder vlees)
Vruchtsappen zonder vruchtvlees (appelsap, druivensap/roosvicee
Limonade met en zonder koolzuurgas
Heldere sportdrank (aanbevolen)

De voorbereiding is goed gelukt als de ontlasting er geel en helder uitziet. De afbeelding hieronder geeft weer hoe het eruit zou moeten zien.

Toedieningsschema

Gebruikt u medicijnen? Gebruik deze dan niet tijdens het laxeren. U kunt uw medicijnen nemen 2 uur vóór of 2 uur na het drinken van Pleinvue.
Er zijn 3 verschillende toedieningsschema's, afhankelijk van hoe laat u uw afspraak heeft.

Toedieningsschema 1 (colonoscopie afspraak tussen 8.00 en 10.00)

Op de dag voor het onderzoek:
U mag tussen 12.00 en 13.00 uw laatste lichte maaltijd gebruiken. Hierna mag u niets meer eten tot na het onderzoek. U mag wel heldere vloeistoffen drinken.
18.00-19.00: Neem Dosis 1 Pleinvue (500 ml) en heldere vloeistof (500 ml). Drink de oplossing langzaam en om en om met de heldere vloeistof. Neem hiervoor samen minimaal 1 uur de tijd. Drink hierna nog 500 ml heldere dranken.

Op de dag van het onderzoek:
04.30-05.30: Start met een kopje warme thee. Neem Dosis 2 Pleinvue (500 ml) en heldere vloeistof (500 ml). Drink de oplossing langzaam en om en om met de heldere vloeistof. Neem hiervoor samen minimaal 1 uur de tijd. Drink hierna nog 500 ml heldere dranken.

Tot 2 uur voor het onderzoek mag u helderde dranken blijven drinken. Hierna moet u nuchter blijven.

Toedieningsschema 2 (colonoscopie afspraak tussen 10.00 en 13.00)

Op de dag voor het onderzoek:
U mag tussen 15.00 en 16.00 uw laatste lichte maaltijd gebruiken. Hierna mag u niets meer eten tot na het onderzoek. U mag wel heldere vloeistoffen drinken.
18.00-19.00: Neem Dosis 1 Pleinvue (500 ml) en heldere vloeistof (500 ml). Drink de oplossing langzaam en om en om met de heldere vloeistof. Neem hiervoor samen minimaal 1 uur de tijd. Drink hierna nog 500 ml heldere dranken.

Op de dag van het onderzoek:
06.00-07.00: Start met een kopje warme thee. Neem Dosis 2 Pleinvue (500 ml) en heldere vloeistof (500 ml). Drink de oplossing langzaam en om en om met de heldere vloeistof. Neem hiervoor samen minimaal 1 uur de tijd. Drink hierna nog 500 ml heldere dranken.

Tot 2 uur voor het onderzoek mag u helderde dranken blijven drinken. Hierna moet u nuchter blijven.

Toedieningsschema 3 (colonoscopie afspraak tussen 13.00 en 16.00)

Op de dag voor het onderzoek:
U mag tussen 15.00 en 16.00 uw laatste lichte maaltijd gebruiken. Hierna mag u niets meer eten tot na het onderzoek. U mag wel heldere vloeistoffen drinken.
20.00-21.00: Neem Dosis 1 Pleinvue (500 ml) en heldere vloeistof (500 ml). Drink de oplossing langzaam en om en om met de heldere vloeistof. Neem hiervoor samen minimaal 1 uur de tijd. Drink hierna nog 500 ml heldere dranken.

Op de dag van het onderzoek:
09.00-10.00: Start met een kopje warme thee. Neem Dosis 2 Pleinvue (500 ml) en heldere vloeistof (500 ml). Drink de oplossing langzaam en om en om met de heldere vloeistof. Neem hiervoor samen minimaal 1 uur de tijd. Drink hierna nog 500 ml heldere dranken.

Tot 2 uur voor het onderzoek mag u helderde dranken blijven drinken. Hierna moet u nuchter blijven.